Rusya’nın başkenti Moskova’daki Crocus City Hall konser salonuna yönelik saldırıda 110’u aşkın kişi hayatını kaybetti. Saldırıyı gerçekleştirdiği düşünülen dört şüpheli de dahil 11 kişi gözaltında. IŞİD’in üstlendiği saldırı ise Rusya’da son yıllarda yaşanan saldırıları akıllara getirdi. ABD’nin The New York Times gazetesinin aktardığına göre, 1990’lı ve 2000’li yıllarda düzenlenen bu saldırıların çoğu, Çeçen savaşlarıyla ilişkilendirilmişti.
MOSKOVA 2002: 912 KİŞİ TİYATRODA REHİN ALINDI
Gazetenin haberine göre, 2000’li yıllarda, Çeçen silahlı gruplar, Rusya’da bir dizi saldırı düzenledi. Bu esnada Rusya, Çeçenistan’daki ‘ayrılıkçı’ harekete karşı ikinci savaşını yürütüyordu. Ekim 2002’de, onlarca silahlı Çeçen, başkent Moskova’daki bir tiyatro salonunda 750’yi aşkın kişiyi rehin aldı. Söz konusu ‘abluka’ günlerce devam etti. Rusya özel kuvvetleri, daha sonra içerideki silahlı kişileri etkisiz hale getirmek için ‘zayıflatıcı’ gaz kullandı.
Baskın sonucu 100’ü aşkın rehine hayatını kaybederken, ölümlerin büyük bir kısmı bu gaza bağlandı. Rusya hükümeti, daha sonra yaptığı açıklamada, ablukayı sona erdirmek için fentanilin aeresol versiyonunu içeri pompaladığını kabul etti. BBC’nin paylaştığı bilgilere göre, Dubrovka Tiyatrosu’na 40 kadar silahlı kişi saldırmış, 912 kişiyi rehin almış, Rusya güçlerinin müdahalesinin ardından 130 kişi hayatını kaybetmişti.
BESLAN 2004: 330’U AŞKIN REHİNE HAYATINI KAYBETTİ
Eylül 2004’te Çeçen silahlı militanlar, Beslan kentindeki bir okula baskın düzenleyerek 1000’i aşkın kişiyi rehin aldı. Bu kişilerine arasında 770 çocuk da bulunuyordu.
Binaya patlayıcıların yerleştirildiği ifade edilen ve üç gün süren abluka, Rusya güvenlik güçlerinin tank, roket, bomba atar ve diğer silahlara okula baskın düzenlemesi ile son buldu. Baskın sırasında okulda yangın çıktı, çatışmalar yaşandı. Aralarında 186 çocuğun da olduğu 330’u aşkın rehine bu çatışmalar sırasında yaşamını yitirdi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) olaydan 10 yılı aşkın süre sonra verdiği kararda, Rusya’daki yetkililerin yaşanan olayı ele alma şeklinin Avrupa İnsan Hakları Hukuku’nu ihlal ettiğine hükmetti. Kremlin ise AİHM’in bu kararını reddetti.
2010-2011: MOSKOVA’DA BOMBALI SALDIRILAR
Başkent Moskova’da metro istasyonlarında Mart 2010’da infilak ettirilen iki bomba sonucu en az 138 kişi hayatını kaybetti. 2004 yılında yaklaşık 40 kişinin ölümüne yol açan metro saldırısını andıran bu saldırının emrini de Çeçen liderlerin verdiği iddia edildi.
2011 yılında ise Moskova’nın en yoğun havalimanı Domodedovo’da düzenlenen bombalı saldırıda 37 kişi yaşamını yitirdi. Rus yetkililer, daha sonra yaptıkları açıklamada, bu saldırıyı düzenleyen kişinin ‘Kuzey Kafkasyalı bir erkek’ olduğunu duyurdu.
ST. PETERSBURG: METRODA DÜZENLENEN SALDIRIDA EN AZ 14 KİŞİ ÖLDÜ
Rusya’nın en büyük kentlerinden St. Petersburg’da metro istasyonunda el yapımı patlayıcı kullanılarak yapılan saldırıda en az 14 kişi hayatını kaybetti. Yetkililer, bombalı saldırganın Kırgızistan’ın güneyindeki Özbek azınlığa mensup olduğunu savundu. ‘İslamcı aşırılıkçılarla’ bağlantısının olup olmadığının anlaşılması için soruşturma yürütüldü.
IZHEVSK’TE SİLAHLI SALDIRI: 15 ÖLÜ
Başkent Moskova’nın yaklaşık 965 kilometre doğusunda yer alan Izhevsk kentindeki bir okula 2022 yılında düzenlenen silahlı saldırıda ise 15 kişi hayatını kaybetti. Kremlin, saldırının bir ‘terör saldırısı’ olduğunu söyledi. Yetkililer, üzerinde iki tabanca bulunan saldırganın ‘Nazi sembollerinin olduğu siyah bir giysi giydiğini, yüzünde de ayrıca bir kar maskesi olduğunu’ iddia etti. Saldırganın üzerinden kimlik çıkmadı.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
